Ayak yanması, sinir sistemindeki hasarlar ve fonksiyon bozuklukları sonucu ortaya çıkabilir. Ayak tabanında karıncalanma, iğnelenme ve kaşınma hissedilir. Nörolojik bir rahatsızlıktır, bir nörolog tarafından değerlendirilmesi doğru olacaktır. Ayak Yanması; ayak tabanlarında hissedilen yanma ve sıcaklığa bağlı olarak gelişen hassasiyet olarak tanımlanır. Sadece ayak tabanında hissedilebilir, bilek ve baldırlara çıkabilir. Kadınlarda ayak yanması görülme sıklığı erkeklerden daha fazladır.
Ayak yanması herkeste aynı olmayacağı gibi bazı hastalarda hafif bazen şiddetli olabilmektedir. Bu rahatsızlık başlı başına bir hastalık olarak görünebileceği gibi çoğu zaman daha büyük bir sorunun yan belirtilerinden biri de olabilmektedir. Rahatsızlığın hangi boyutlarda olduğunu anlamak için fazla zaman yitirmeden evde çözüm bulamadığınız durumlarda uzman bir doktora başvurmakta yarar olacaktır.
Hamilelikte sıkça görülen bu sorun çocuklarda da görülebilmektedir. Hamilelikte artan hormon salgıları sebebiyle çok sık karşılaşılır. Ciddi bir durum değildir. Evde alacağınız doğal çözümlerle bu dönemi atlatabilirsiniz. Ancak eğer bu rahatsızlık hamilelikten önce de varsa o zaman mutlaka doktora görünmelisiniz. Hamilelikte kan miktarının artması sonucu da ayak yanması görünür. Gebelik şeker olarak bilinen gertasyonel diyabet ayak yanması yapar.
Ayak Yanmasının Başlıca Belirtileri;
Acı, ağrı ve huzursuzluk hissi ile hasta duramaz hale gelir.
Çorap ve ayakkabısını hemen çıkarmak ister.
Ayak tabanında hissizlik, uyuşma, kızarma ve renk değişimi sıkça görülür.
Ayaklarını sürekli suda tutma ihtiyacı hisseder ve yükseğe kaldırdığında rahatlar.
Nedenleri ve Tedavi Önerileri
Biraz önce belirttiğimiz gibi ayak yanması bazı durumlar da rahatsızlığın kendisidir. Bu durumlar daha kolay üstesinden gelebileceğimiz sorunlardır. Ancak bazı durumlarda hastalık daha büyük bir sorunun belirtisidir. Bu gibi durumları zaman kaybetmeden doktora başvurarak ortaya çıkmasını sağlamak gerekir. Gerçek rahatsızlık tedaviye başladığında ayak yanması da rahatlayacaktır.
1. Ayakta Çok Fazla Kalmak,
Üst üste birkaç gün veya hafta ayakta fazla kaldıysanız ayaklarınızda yanma uyuşma benzeri hisler normaldir. Bu süreci değiştiremiyorsanız mutlaka yaptığınız işi belirli aralıklarla oturarak yapmayı denemelisiniz. Her akşam ayaklarınızı kalp seviyesi üzerinde 15 – 20 dakika dinlendirebilirsiniz.,
2. Uygun Olmayan Ayakkabı Kullanımı,
Ayak yanmasının bu sebeple olduğunu siz kısa bir sürede fark edeceksiniz. Bu durumu hemen değiştirmelisiniz.
3. Üst Üste Sürekli Yorgunluk Yaşamak,
Bu süreci azaltıp vücudunuza nefes alması için zaman tanıdığınızda sorun bitecektir. Ayaklarınızı daha çok dinlendirmelisiniz.
4. Normalden Fazla Terleme,
Ayak yanması hissine de sebep olur. Ancak terlemenin kendisi ayak yanması ile birlikte daha karmaşık bir rahatsızlığın belirtisi olarak görülebilmektedir. Akciğer rahatsızlıkları, ateş ve enfeksiyonlar, tüberküloz, çocuklarda C ve D vitamini eksikliği, diyabet, kalp hastalıları, bazı kanser türleri, tiroit hormonu, morfin, bazı antidepressanlar.
5. Fazla Kilolar,
Vücudunuzun taşımaması gereken fazla kiloları ayaklarınız aşırı yorgunluk olarak algılayarak yanma, sızlama, karıncalanma hissi verecektir. Acilen kilo alımını durdurup tüm vücudunuzun sağlığı için düzenli egzersizler yaparak ideal kilonuza yaklaşmalısınız.
6. Alerji,
Bazı deterjanlar, sabunlar, çorap kumaşı ve ayakkabılar alerjiye sebep olabilir. Bu durumu en kısa sürede belirleyip sonlandırarak bu durumdan kurtulabilirsiniz.
7. Mantar Enfeksiyonları,
Bulaşıcı olan bir deri hastalığıdır. Sık görülür. Doktora başvurup ilaçlarınızı ve kremlerinizi kullanarak bu dönemi hızlıca atlatabilirsiniz. Ayaklarınızı nemden, kapalı ayakkabıda uzun süre tutmaktan kurtarırsanız tekrarlamayacaktır. Bazı durumlarda havuzların soyunma odası ve kuaför salonlarında pedikür yaptırmak da mantar başlangıcı olabilir. Bağışıklığınızın düşük olması sebebiyle mantar size yerleşir. Ayrıca diyabetli kişilerde de sıkça mantar görülür.
Dermatofit denilen atlet ayağı isimli mantar hastalığı da aynı tarz bir hastalıktır.
8. B vitamini Eksikliği,
B5 vitamini (pantotenik asit) nadir görülür. Bağırsaklarda emilimin bozulması sebebiyle ortaya çıkar. Kalp hastalığı, uyku bozukluğu yanında ayak yanması da yaşanır.
B12 vitamini eksikliğinde de yanan ayak sendromu yaşanır.
Bunlara ek olarak D vitamini ve folik asit eksikliğinin de ayak yanması yaptığını söyleyelim.
9. Kansızlık,
Kansızlığın en önemli nedeni demir eksikliğidir. Özellikle kadınların büyük çoğunluğu demir eksikliği sebebiyle kansızlık yaşar. Her ay geçirilen adet dönemi, doğum emzirme gibi durumlar kansızlığı tetikler. Sonuçta el ve ayak yanması yaşamanıza sebep olur. Doktorunuza başvurun, vereceği ilaçlarla hızlı bir kan değeri yükselmesi sağlanacaktır, sonra dengeli beslenmeye devam ederek kan değerlerinizin düşmemesine özen gösterin.
10. Diyabet,
Şeker hastalarında kan dolaşımındaki fazla şeker, sinirlerin zarar görmesine sebep olur, bu da ayakta yanma yapar. Bu rahatsızlığı “diyabetik nöropati” denir. Şeker hastalığının başlangıcı ayak yanması ile de olur. Ayaklarda yanma gizli şekerin habercisi de olabilir. Zaman kaybetmeden endokrinolojiye başvurmanız gerekir.
Ayaklardaki yanma sinir hasarı boyutlarına ulaşabilir. Tedavisinde kan şekerinin ayarlanması önceliklidir. Daha sonra endokrinoloji ve nöroloji uzmanının birlikte verdiği ilaçlar ve kremlerle normale dönüş sağlanır.
11. Hipotiroid
Troid bezi salgıladığı hormonlar sebebiyle vücudumuz için denge sağlayıcı bir hormon bezidir. Troid bezinin az salgılanması durumunda hipotroid rahatsızlığı meydana gelir. Hipotroid bezi özellikle bebeklerde ve çocuklarda çok önem taşır. Erken fark edilmezse düzeltmesi zor beyin hasarları yaratabilir. Bu rahatsızlığın kendini gösterdiği bulgulardan bir tanesi de el ve ayak yanmasıdır. Bebeklerdeki Çocuklardaki el ayak yanmasını anlamak dikkat isteyebilir. Çocuğunuzun hareketlerini sürekli inceleyiniz.
12. Multiple Skleroz (MS)
Beyinde ve omurilikte sinir iletilerini taşıyan sinir tellerinin etrafındaki koruyucu kılıfın hastalanmasıdır. Miyelin tabakası tahrip olur ve merkezi sinir sistemi ile organlar arasındaki bağlantı hasara uğrar.
13. Tarsal Tünel Sendromu (Ayak bileği ve Sinir Zedelenmesi Hastalığı)
Ayak bileğine giden sinirlerin zedelenmesi sonucunda ayak altında, parmaklarında ve üstünde uyuşma, yanma, ağrı gibi şikayetlerin oluşmasıdır. Bu hastalık erken tedavi edilmezse bir operasyonla ayak bileğinin açılması ve sinirlerin gevşetilmesi ile iyileşir.
14. Romatizmal Hastalıklar
Bu hastalıkllar süreklilik gösterir. Kişi bu hastalıkla yaşamayı öğrenmelidir. Savunma mekanizmasında bozukluklara yol açan bir hastalıktır. Yunanca olan kelimenin anlamı eklemlerde biriken iltihaplı sıvıdır.
15. Toksik Madde Zehirlenmesi
Az bir miktarda bile olsa ağızdan, burundan veya deriden alındığında akut, kronik veya ölüme neden olan maddelerdir. Civa, monosodyum glutomat, ftalat, formeldehit.vb.
16. Kemoterapi
Kemoterapi ilaçları hedeflediği hastalıklı hücreleri öldürürken arada ölmesi gereken hücrelerde kayba uğrayabilmektedir.
17. Menopoz
Kadınların doğurganlık dönemlerinin bitişi de başlangıcı gibi bir çok hormonal dengesizlik içerebilir. Bunların sonucunda yoğun ateş basması, terleme, ayak yanması, tahammülsüzlük, ilk yıllarda çok görülür.
18 . Artrit
Vücut tarafından üretilen, eklemlerde meydana gelen iltihabik bir durumdur. Özellikle ayak bileği diz, el bileğinde meydana gelir. Halk arasında iltihaplı romatizma olarak bilinir. Mutlaka doktor müdahalesi gerekir.
Bu sebeplere ek olarak karaciğer, böbrek yetmezliği, kan dolaşımı, sinir sıkışması, travmalar, sigara ve alkol, lyme hastalığı(kene ısırması ile başlayan ve sinir hasarına neden olan) duygusal denge de yaşanan aslen fiziksel olmadığı gibi fiziksel sonuca sebep olan her türlü moral bozuklukları da sayılabilir.
Ayak Yanması Tedavi Edilmeli
Ayak yanması sinirlerin zarar görmesi ile ortaya çıkan bir rahatsızlık olduğu için tedavi edilmezse yanma hissi ayaklara tırmanacaktır. Gitgide ağırlaşan semptomlar yüzünden normal yaşamı devam ettirmek zorlaşacaktır. Bir süre katlanılabilir ancak devamında ayak tabanına herhangi bir şeyin dokunması acı vermeye başlayacaktır. Özellikle eğer ayak yanması bir rahatsızlık değil de başka bir hastalığın belirtilerinden biri ise kaybedilen zamanın telafisi belki de mümkün olmayacaktır. Bu sebeple bu rahatsızlığa katlanmaya çalışmayın. Vakit kaybetmeden uzman bir doktora görünün.
Evde Hazırlayabileceğiniz Doğal İlaçlar
1. Su: Önce sıcak suya sonra soğuk suya 5 dakika süreli ayaklarınızı 3 sefer sokup bekleterek bu tedaviyi gerçekleştirebilirsiniz.
2. Zetinyağı: Zeytinyağı ile ayaklarınıza masaj yaparsanız, yanma hissi ve ağrılardan kurtulabilirsiniz.
3. Kekik: Bir avuç taze kekiği kaynayan suya katın, ocağın altını kapatın ve su soğuyana kadar kapağı kapalı bir şekilde bekletin. Ayaklarınızı bir süre bu suda bekletmek bütün yanmasını alacaktır.
4. Keten Tohumu: Keten tohumu yağını ayaklarınıza masaj yaparak yedirin.
5. Deniz Tuzu: Bir leğen sıcak suya bir çay bardağı deniz tuzu karıştırıp ayaklarınızı içinde bekletin.
6. Defne Yağı: Defne yağı da acı ağrı ve yanmayı gideren iyi bir masaj yağıdır.
