Gıda sektöründe sahte balın tehlikesi devam ediyor. Uzmanlar, sahte ve gerçek balı ayırt etmenin yollarını açıklıyor.
Türkiye’de gıda sektöründe sahte ürünlerle mücadele devam ediyor. Bu sorunlardan biri de sahte bal ürünleri. Sahte ve gerçek balın birbirine çok benzemesi, tüketicileri yanıltıyor. Farmakognozi Uzmanı Doç. Dr. Etil Güzelmeriç, balın doğallığını tespit etmenin tek yolunu açıkladı ve sahte bal hakkında bilgi verdi.
1. Balın Sağlığa Faydaları:
Bal, sağlık için kullanımı binlerce yıl öncesine dayanan bir besindir. Tıp tarihinin önemli isimlerinden biri olan Hipokrat, ağrılar için oksimel (sirke ve bal karışımı), susuzluk için hidromel (su ve bal karışımı) ve bazı hastalıkların neden olduğu ateşi düşürmek için bal, su ve çeşitli bitkilerin karışımını önermiştir. Bugün yapılan bilimsel çalışmalar, balın antimikrobiyal, antioksidan, antienflamatuar (yangı giderici), yara iyileştirme gibi birçok etkisinin olduğunu göstermektedir. Dünya Sağlık Örgütü, öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde balın kullanılabileceğini önermektedir.
2. 1 Yaş Altı Çocuklara Dikkat:
Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, 1 yaş altı çocuklara bal verilmemesidir. Balda bulunan Clostridium botulinum bakterisi bebeklerin bağırsak florasında kolayca yerleşebilir ve “infant botulizmi” adı verilen ciddi bir sağlık sorununa yol açabilir.
3. Deli Bal Tehlikesi:
Ormangüllerinden (Rhododendron L.) elde edilen nektarın arılar tarafından kullanılması sonucu üretilen bal, içerdiği grayanotoksinler nedeniyle sağlık için ciddi tehlikeler oluşturabilir. Bu tür ballara “deli bal” adı verilir ve özellikle Karadeniz ve Marmara bölgelerinde bulunabilir. Tansiyon düşüklüğü ve kalp ritminin yavaşlaması gibi belirtilere yol açabilir.
4. Katkılı ve Taklit Ballar:
Sahtesiyle gerçek balın ayırt edilmesi zor olabilir. Bazı üreticiler balın miktarını artırmak için mısır veya pirinç şurubu ekleyebilir, hatta şeker şuruplarına polen, renk maddeleri ve aroma ekleyerek balı taklit edebilirler. Bu nedenle alırken dikkatli olunmalıdır. Ayrıca, balın kristallenmesi normal bir süreçtir ve bu durumun sahte bal olduğu anlamına gelmez. Ancak ısı uygulanması veya uygun olmayan koşullarda saklanması sonucu baldaki fruktozun 5-hidroksimetilfurfurala (5-HMF) dönüşmesi sağlığı olumsuz etkileyebilir.
5. Ne Yapabilirsiniz?
Sahte veya katkılı balın sağlığınıza zarar verebileceğini unutmayın. Balın kalitesini veya doğallığını anlamak için tat, renk veya kıvamına bakarak karar vermeyin. Balın kalitesini tespit etmek için yapılması gereken tek şey, detaylı bir analizdir. Balın kalitesini belirlemek için akredite analiz laboratuvarlarında yapılan testlere güvenmek önemlidir.
Unutmayın ki sağlığınız için gerçek ve kaliteli bal tüketmek önemlidir. Balın doğallığını doğru bir şekilde tespit etmek için analizlerden ve güvenilir kaynaklardan destek alabilirsiniz. Sahte balı önlemek, sağlıklı bir yaşam için önemlidir.
