Hızlı Erişim Başlıkları
Nabzınızın normal değerlerin altında ya da üstünde bir değer de atıyor olması sağlık durumunuz ile ilgili önemli bir uyarı olabilir. Bu sebeple düzenli aralıklar ile nabız kontrolü yapmayı ihmal etmemelisiniz. Peki nabız ölçümü nasıl yapılır ve yaşa göre normal atım aralıkları nelerdir?
Nabız Nedir?
Çalışan bir kalbin kasılıp gevşemesi ile birlikte kan damarlarına kuvvet uygulamasına nabız denir. Halk arasında kalp atışı olarak da bilinen nabzın 1 dakikalık süre içerisinde kaç defa attığı farklı teknikler sayesinde öğrenilebilir. Kalbin her kasılmasında kan ilk olarak aort damarına daha sonra da diğer damarlara basınç sayesinde iletilir. Esnek yapılara sahip olan damarlar basınçlar sırasında sürekli gevşeyip daralırlar bu gevşeyip daralma sayesinde vücut üzerinde özellikle el bileği, şakak ve kasık bölgelerinin üzerinde el yordamı ile hissedebilir. Kalbin kasılma süresi yaş, cinsiyet ve vücudun fiziksel özellikleri gibi etkenler çerçevesinde insandan insana farklılık gösterir. Ayrıca insan vücudundaki sıcaklık, fizyolojik değişimler, fiziksel aktivite düzeyi, duygusal değişiklikler, ilaç kullanımları, hastalık ve stres gibi faktörlerden dolayı değişmeler gösterirler. Fakat nabız da ilgili önemli olan. Düzenli olmasıdır.
Düzenli spor ya da egzersiz yapan kişilerin dinlenik nabızları spor yapmayan insanlara oranla çok daha düşüktür. Nabız bizlere yalnızca kalbin atış hızı ile ilgili bilgi vermez. Aynı zamanda nabız sayesinde kalbin ritminin düzenli çalışıp çalışmadığı, kondisyonunuzun ne durumda olduğu ve bazı sağlık sorunlarınız hakkında belirtiler verir. Kalp ve kalp kapak hastalıkları, kanamalı hastalıklar, yaralanmalar, guatr, sinir sistemi hastalıkları,Beyin kanaması gibi durumlar nabız sayısında olan dış değişimlere neden olabilir. Genel olarak sağlıklı bir iletişim dinlenip nabzı 60-80 arasında değişmektedir arasında değişmektedir.
Sağlıklı Nabız Kaç Olmalıdır?
Nabız sayısı birçok sebepten dolayı değişiklik gösterebilir. Bu sebeple net bir rakam vermemiz mümkün değil. Fakat sağlıklı bir kalp için yaş gruplarına göre normal değer aralıkları bulunmaktadır. Yetişkin ve herhangi bir sağlık sorunu olmayan insanlarda kalp atış hızı dakikada 60 ve 100 arasında olmalıdır. Düzenli bir şekilde spor yapan kişiler ise nabızlarını 45- 60 atım sayısına kadar düşünebilirler. Normal atım aralıklarında nabız ne kadar düşük olursa o kadar olumlu bir durumdur. Özellikle de dinledik nabzın düşük olması kondisyonunuzun yüksek olduğuna dair önemli bir belirtir. Dinlenik nabzınızı öğrenmek için en uygun zaman sabah uyandıktan hemen sonra ki zamanlardır.
Nabız Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
Nabızın normal değerlerin üzerinde atması felç ve kalp krizi gibi hayatınızı tehlikeye sokabilecek sağlık problemlerine neden olabilir. Nabız atış hızınız dakikada 50 ile 70 arasında değerlerde atıyorsa bu sağlığınızın çok iyi durumda olduğunun bir göstergesidir. Eğer 70 ile 85 arasında ise bu kalp sağlığınızı normal, 85 ve üzerinde atıma sahipseniz bu nabzınızın normalin üzerinde attığını gösterir. Size herhangi bir sağlık şikayet olarak dönmese bile dinledik nabzınızı ara sıra ölçmeniz bazı sağlık problemleri de erken fark ederek kolayca atlata bilmenize destek sağlayacaktır.
Yoğun fiziksel aktivite, ani duygu değişimleri, yoğun duygu durumları ve stres yaratan durumlar kalp atımınız da geçici hızlanmalara neden olabilir. Bu oldukça normal Bir durumdur ve bir süre sonra kalp kendini dengeler. Fakat kendini dengeleyemeyen ve dinlenik durumdayken de yüksek olan kalp atımı mutlaka bir hekime danışarak araştırılması gereken önemli bir durumdur.
Nabız Nasıl Ölçülür?
Nabzınızı ölçeceğiniz zamanı seçerken sakin ve dinlenmiş olmanız daha doğru verilere ulaşmanızı sağlayacaktır. Ayrıca gün boyunca belirli aralıklar ile ölçüm yapmakta ortalama değerler elde etmenize katkı sağlayacaktır.
Nabız ölçümünde en çok bilinen ve en basit olan yöntem boyun bölgesinin her iki tarafında bulunan atar damarlardan birinin üzerine üç parmağınız ile bastırarak damarlardaki gevşeyip kasılma hissini saymaktır. Sayımı 1 dakika yapabileceğiniz gibi, 15 saniye saydıktan sonra dört ile çarparak da nabız sayınıza ulaşabilirsiniz.
Başka bir nabız ölçme yöntemi ise el bileğinizi üç parmağınız ile bastırarak yine damarlardaki kasılmaları ölçmektir. Bu yöntemde de yine 1 dakika ölçüm yapabileceğiniz gibi 15 saniye ölçüm yaparak elde ettiğiniz sonucu dört ile çarptığınızda da ulaşabilirsiniz.
Son nabız ölçüm yönteminde ise teknolojik aletlerden yararlanabilirsiniz tansiyon aletleri, akıllı bileklikler ve akıllı saatler sayesinde nabzını kolay bir şekilde ölçebilirsiniz. Fakat unutmamanız gereken önemli noktalardan bir tanesi şudur. Bilekten ölçüm yapan akıllı bileklikler ve akıllı saatler maalesef ki tam olarak doğru ölçümü yapamıyorlar. Bu sebeple göğüs bandı olan saat ve bileklikleri tercih edersiniz doğru bilgilere ulaşabilirsiniz.
Yüksek Nabız Neden Olur?
Kalp atım hızının normal değerlerin üzerinde seyretmesi yüksek nabız anlamına gelmektedir. Kalp yetmezliği, tifo, tiroit, guatr ve benzeri bir çok hastalık nabzın hızlanmasına neden olabilir. Vücutta olan yoğun kanamalar sonucunda dokuların yeteri kadar kan alabilmesini sağlayabilmek adına kalp normalden hızlı çalışabilir. Fakat kan kaybı sırasında pompalanacak kan azaldığı durumda nabız düşmeye başlar ve hayati tehlikeleri neden olur. Bunların dışında yüksek ateşli hastalıklarda vücudun anormal ısı düzeyi sebebiyle nabzın yükselmesine neden olur. Ani duygusal değişimler, yoğun duygu durumları, endişe, stres ve gerginlik gibi durumlarda nabzın yükselmesine neden olur.
Ayrıca ağır fiziksel faaliyetler, antrenmanlar, koşu ve deper atma gibi fiziksel aktivitelerde nabzın normalin üzerinde artmasına neden olur. Bu durum oldukça normaldir. Çünkü vücut dinlendiği zaman kalp kendini tekrar düzenler. Eğer kalp kendini düzenleyeniyorsa bu durum bir sağlık probleminin belirtisi olabilir. Ayrıca yüksek nabız problemine sahip kişiler düzenli egzersiz yaparak nabzınızı düşünebilir. Günlük bir saatlik yürüyüş nabız atışının düşmesini sağlar.
Düşük Nabız Nedenleri Nedir?
Brikardi yani düşük nabız atışı nabzın normal değerlerin altında artması ile oluşan durumdur. Dakikalık nabzınızın 40 ve altında seyretmesi ile oluşur. Böyle bir durumla karşılaştığınızda kalp yeterli olan kanı pompalayamaz ve yeterli oksijenlenme sağlanamadığı için dokular zarar görmeye başlar bu sebeple baş dönmesi, baygınlık, terleme, sinir sistemi bozuklukları gelişebilir. Ayrıca, tümör, kalp hastaları,troid bezlerinin yavaş çalışması, hormonal dengesizlikler gibi sağlık problemleri nabız atışının düşmesine neden olabilir. Bunların dışında yaşlılık, kalp rahatsızlıkları, mineral eksiklikleri, uyku apnesi ve kullanılan bazı ilaçlar da nabzınızı düşürebilir.
Sporcuların Nabızları Neden Düşüktür?
Spor yapan insanların kalbi güçlenir. Kalp güçlendiğinde de tek bir kasılma da pompaladığı kan miktarı artar. Tek seferde pompalanan kan miktarı arttığında vücut ihtiyacı olan oksijeni daha kısa bir şekilde kazanır. Bu sebeple de kalp atış hızını düşürür. Düzenli kardiyo egzersizi yapan ve kondisyonu yüksek sporcuların nabızlarını 35’e kadar düşürebildiği bilinmektedir.
Yaşa Göre Nabız Hızı Nedir?
Nabız ritmik ve düzenli olmalıdır fakat farklı yaş aralıklarında ve farklı cinsiyetlere göre normal nabız atım aralığı farklılık göstermektedir. Örneğin erkekler kadınlara göre dakikada 7-8 atım daha yavaş nabıza sahiptir. Gelin şimdide yaş aralıklarına göre normal nabız aralıklarını inceleyelim.
- Yenidoğanlarda 70- 190 ,ortalama 125 olmalıdır.
- 1-11 aylık bebeklerde 80-160, ortalama 120 olmalıdır.
- 12 ay-2 yaş 80-130 ,ortalama 110 olmalıdır.
- 2-4 yaş 80-120 , ortalama 100 olmalıdır.
- 4-6 yaş 75-115, ortalama 100 olmalıdır.
- 6-8 yaş 70-110, ortalama 90 olmalıdır.
- 8-10 yaş 70-110, ortalama 90 olmalıdır.
- 10-12 yaş( kız) 70-110, ortalama 90 olmalıdır.
- 10-12 yaş (erkek) 65-105, ortalama 85 olmalıdır.
- 12-14 yaş (kız) 65- 105, ortalama 85 olmalıdır.
- 12-14 yaş (erkek) 60- 100, ortalama 80 olmalıdır.
- 14-16 yaş (kız) 60 -100, ortalama 80 olmalıdır.
- 14-16 yaş (erkek) 55- 95, ortalama 75 olmalıdır.
- 16-18 yaş (kız) 55- 95, ortalama 75 olmalıdır.
- 16-18 yaş (erkek) 50- 90, ortalama 70 olmalıdır.
- 18 yaş ve üzeri 60- 100, ortalama 80 olmalıdır.
Düzenli Kontrol Yapmayı İhmal Etmeyin
Kalp atım hızındaki anormal durumlar sağlık problemlerinin habercisi olabilir. Bu sebeple sizlerde düzenli kontrollerinizi yapmayı ve anormal bir değer ile karşılaştığınızda ise hemen doktora danışmayı ihmal etmeyin. Sağlıklı günlerde yeni yazılarımız ile buluşmak dileğiyle.